Jugad Video: जगभरात शेतकरी आर्थिकदृष्ट्या महत्त्वाचा घटक आहेत, परंतु प्रत्यक्षात त्यांचे जीवन अनेक आव्हानांनी भरलेले असते. कमी उत्पन्न, कर्ज बोजा, अपुरे पाणी व ऊर्जाप्रणाली यासारख्या समस्यांना सामोरे जावे लागते. त्यामुळे शेतकरी समुदाय कायमच आर्थिक संकटाचा सामना करत असतात.
मागील काही वर्षांमध्ये सोशल मीडियावर अनेक “जुगाड” व्हिडिओ व्हायरल झाले आहेत, ज्यात शेतकरी आपल्या मर्यादित साधनांचा वापर करून अनोखी व कार्यक्षम कृषी यंत्रे तयार करतात. या जुगाड यंत्रांमध्ये अधिक पोषक शक्ती, कमी खर्च व उच्च उत्पादकता यासारखे लाभ आढळतात. या जुगाड यंत्रांमुळे शेतकरी आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी होऊ शकतात. Viral Jugad Video
Jugad Video: शेतकऱ्याच्या बुद्धिमत्तेचे उदाहरण
या दृष्टीने, मध्य प्रदेशातील हरदा जिल्ह्यातील दोन शेतकरी बांधवांनी तयार केलेला बाईक कुलपा हा एक आश्चर्यकारक उदाहरण आहे. त्यांनी आपल्या मर्यादित साधनांचा वापर करून एक अत्यंत कार्यक्षम व लवचिक कृषी यंत्र तयार केले आहे.
सोहन जाट या शेतकऱ्याने यूट्यूबवरील व्हिडिओ पाहून या कुलप्याची कल्पना घेतली आणि त्यानंतर त्याने स्वतःच हा कुलपा तयार केला. या कुलप्याचा मुख्य वैशिष्ट्य म्हणजे तो बाईकच्या सहाय्याने चालतो आणि एका लीटर इंधनात 2 ते 3 एकर जमीन नांगरू शकतो. हा डिझेल किंवा इतर कार्यक्षम इंधनाचा वापर करत नाही आणि त्यामुळे शेतकऱ्याचा खर्चही कमी होतो.
१. उत्पादन क्षमता: या कुलप्याद्वारे एका लीटर इंधनात 2 ते 3 एकर जमीन नांगरली जाऊ शकते. हे खूप मोठी उत्पादकता असून त्यामुळे शेतकऱ्यांना अधिक क्षेत्रावर नांगरणी करता येते.
२. कमी इंधन वापर: या कुलप्यात डिझेल किंवा इतर कार्यक्षम इंधनाचा वापर होत नाही. त्यामुळे शेतकरी इंधनाच्या संकटांपासून मुक्त होतात आणि त्याचा त्यांच्या उत्पादन खर्चावर होणारा प्रभावही कमी होतो.
३. लवचिकता: हा कुलपा बाईकच्या सहाय्याने चालतो आणि त्यामुळे त्याची हलवणूक आणि वापरही सोपी होते. शेतकरी सहज त्याचा वापर करू शकतात.
४. कमी खर्च: या जुगाड यंत्राचा बनावट खर्च मर्यादित असल्याने शेतकऱ्यांना कमी गुंतवणूक करावी लागते. त्यामुळे त्यांच्या आर्थिक बोजाही कमी होतो.
Viral Jugad Video:
या वैशिष्ट्यांमुळे हा कुलपा शेतकऱ्यांच्या दृष्टिकोनातून खूप महत्त्वाचा ठरतो. शेतकऱ्यांना कमी खर्चात अधिकाधिक क्षेत्रावर नांगरणी करता येत असल्याने त्यांची उत्पादकता वाढत आहे. या कुलप्याच्या वापराने शेतकऱ्यांची आर्थिक स्थिती सुधारण्यास मदत होऊ शकते.
शेतकऱ्यांच्या आर्थिक प्रश्नांना सोडवण्यासाठी अशा जुगाड यंत्रांची उपयुक्तता खूप महत्त्वाची ठरते. शेतीच्या उत्पादकतेत वाढ होण्यासाठी तसेच शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थिरतेसाठी या प्रकारच्या जुगाड यंत्रांचे महत्त्व वाढत आहे.
या कुलप्याप्रमाणे शेतकरी आपल्या मर्यादित साधनांच्या सहाय्याने अशी अनेक जुगाड यंत्रे तयार करू शकतात. ही यंत्रे कमी खर्चात कार्यक्षम असतील आणि शेतकऱ्यांना त्यांच्या कामाचा भार कमी करण्यास मदत करतील.