ग्रामीण भागातील स्वतःच्या हक्काच्या घराचं स्वप्न पाहणाऱ्या कुटुंबांसाठी ‘घरकुल योजना’ एक मोठा आधार आहे. या योजनेअंतर्गत, घर बांधकामासाठी सरकारकडून आर्थिक मदत दिली जात आहे. हे अनुदान एकाच वेळी न मिळता, घराच्या बांधकामाच्या प्रगतीनुसार, विशिष्ट टप्प्यांमध्ये वितरित केले जात आहे. यामुळे निधीचा योग्य वापर होतो आणि कामाला गती मिळत आहे.
चला तर, घरकुल योजनेतील लाभार्थींना घर बांधकामासाठी मिळणारे अनुदान किती टप्प्यांमध्ये आणि कोणत्या रकमेत मिळते, हे सविस्तरपणे समजून घेऊयात.
घरकुल योजनेतील अनुदान वितरण: 4 महत्त्वाचे टप्पे
घरकुल योजनेतील लाभार्थींना घर बांधकामासाठी मिळणारे मुख्य अनुदान चार हप्त्यांमध्ये थेट त्यांच्या बँक खात्यात (Direct Benefit Transfer – DBT) जमा केले जाते:
- पहिला हप्ता: ₹१५,०००
- कधी मिळतो? घराच्या बांधकामाला सुरुवात करण्यासाठी हा पहिला हप्ता दिला जातो.
- प्रक्रिया: घरकुलाला प्रशासकीय मंजुरी मिळाल्यावर, लाभार्थीच्या बँक खात्यात ₹१५,००० थेट DBT द्वारे जमा केले जातात. हा निधी पायाभरणी आणि सुरुवातीच्या कामांसाठी वापरला जातो.
- दुसरा हप्ता: ₹७०,०००
- कधी मिळतो? हा हप्ता ‘जोता पातळी’ (Plinth Level) किंवा घराच्या संरचनेचा एक महत्त्वाचा टप्पा पूर्ण झाल्यावर दिला जातो. म्हणजे, घराचा पाया आणि भिंतींची पहिली पातळी पूर्ण झाल्यावर.
- प्रक्रिया: या टप्प्यावर स्थानिक प्रशासनाकडून कामाची पाहणी (Inspection) केली जाते आणि त्यानंतर ₹७०,००० चे अनुदान लाभार्थींच्या खात्यात हस्तांतरित केले जाते.
- तिसरा हप्ता: ₹३०,०००
- कधी मिळतो? छताची पातळी (Roof Level) पूर्ण झाल्यावर हा तिसरा हप्ता दिला जातो. यामध्ये घराचे छत बसवल्यानंतर, म्हणजेच घराचा सांगाडा पूर्ण झाल्यावर.
- प्रक्रिया: घराचे छत पूर्ण झाल्याची खात्री झाल्यावर, ₹३०,००० चे अनुदान लाभार्थींच्या खात्यात जमा केले जाते.
- चौथा हप्ता: ₹५,०००
- कधी मिळतो? घरकुलाच्या बांधकामाची पूर्णता आणि अंतिम तपासणी (Final Inspection) झाल्यानंतर हा शेवटचा हप्ता दिला जातो. यामध्ये घराचे बांधकाम पूर्ण झाले आहे आणि ते राहण्यायोग्य आहे याची खात्री केली जाते.
- प्रक्रिया: या टप्प्यात ₹५,००० चे अंतिम अनुदान लाभार्थींच्या खात्यात जमा केले जाते.
अशा प्रकारे, घरकुल योजनेअंतर्गत घराच्या बांधकामासाठी एकूण ₹१,२०,००० (१ लाख २० हजार) चे मुख्य अनुदान दिले जाते.
सरकारी योजना माहितीसाठी येथे क्लिक करा
पूरक अनुदान: घर बांधकामासाठी अतिरिक्त मदत!
घरकुल योजनेच्या मुख्य अनुदाना व्यतिरिक्त, लाभार्थींना इतर योजनांमधूनही पूरक अनुदान मिळते, ज्यामुळे घराच्या बांधकामाला अधिक मदत मिळते आणि घराची एकूण किंमत कमी होते:
- महाराष्ट्र ग्रामीण रोजगार हमी योजना (MGNREGA) अंतर्गत: ₹२६,७३०
- या योजनेंतर्गत घरकुल लाभार्थ्यांना ९० दिवसांच्या कामासाठी (घर बांधकामावर मजूर म्हणून काम केल्याबद्दल) ₹२६,७३० मिळतात. हे पैसे मजुरीच्या स्वरूपात दिले जातात, ज्यामुळे मजुरांना आर्थिक आधार मिळतो आणि घराचे बांधकाम वेळेत पूर्ण होण्यास मदत होते.
- स्वच्छ भारत मिशन (ग्रामीण) अंतर्गत शौचालयाच्या बांधकामासाठी: ₹१२,०००
- प्रत्येक घरकुलासोबत शौचालय असणे बंधनकारक आहे. यासाठी स्वच्छ भारत मिशन (ग्रामीण) या योजनेतून शौचालयाच्या बांधकामासाठी स्वतंत्रपणे ₹१२,००० चे अनुदान दिले जाते.
एकूण मिळणारे अनुदान आणि वाढीव निधीची घोषणा!
वरील सर्व अनुदानाची बेरीज केल्यास, घरकुल बांधण्यासाठी एकूण मिळणारे अनुदान असे आहे:
- घरकुल योजनेचे मुख्य अनुदान: ₹१,२०,०००
- महाराष्ट्र ग्रामीण रोजगार हमी योजनेचे अनुदान: ₹२६,७३०
- स्वच्छ भारत मिशन (ग्रामीण) अंतर्गत शौचालयासाठी अनुदान: ₹१२,०००
- एकूण: ₹१,५८,७३०
महत्त्वाची घोषणा! मा. उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी जाहीर केलेल्या घोषणेनुसार, घरकुल योजनेअंतर्गत आता लाभार्थ्यांना ₹५०,००० चे वाढीव अनुदान मिळणार आहे. या बदलामुळे घरकुल योजनेतील लाभार्थ्यांना आता एकूण ₹२,१०,००० (दोन लाख दहा हजार) रुपयांपर्यंत अनुदान मिळणार आहे! हा वाढीव निधी निश्चितच अनेक कुटुंबांना आपले घर पूर्ण करण्यासाठी मोठा हातभार लावेल.