डॉ. मृत्युंजय मोहपात्रा यांच्या घोषणेनुसार, देशात १०६% पाऊस; पेरण्यांना गती मिळणार
भारतीय हवामान विभागाचे (IMD) महासंचालक डॉ. मृत्युंजय मोहपात्रा यांनी ३० जून रोजी जाहीर केलेल्या अंदाजानुसार, जुलै महिना देशासाठी आणि महाराष्ट्रासाठीही चांगला पाऊस घेऊन येणार आहे. त्यांच्या माहितीनुसार, जुलैमध्ये देशभरात सरासरीच्या १०६% पाऊस अपेक्षित आहे. महाराष्ट्रातही सर्वदूर चांगल्या पावसाचे संकेत असून, सरासरीपेक्षा अधिक पर्जन्यमानाची शक्यता हवामान खात्याने वर्तवली आहे.
जून महिन्यात मराठवाडा, मध्य महाराष्ट्रातील काही भाग आणि विदर्भातील काही जिल्ह्यांमध्ये पावसाने हुलकावणी दिल्याने अनेक शेतकऱ्यांच्या पेरण्या रखडल्या होत्या. मात्र, आता जुलै महिन्यात महाराष्ट्रात सर्वत्र सरासरीपेक्षा जास्त पाऊस पडेल, असा हवामान विभागाचा अंदाज असल्याने शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा मिळाला आहे.
जुलै महिन्यात पावसाची स्थिती कशी असेल?
- देशातील व्याप्ती: देशाच्या बहुतांश भागांमध्ये सरासरीपेक्षा जास्त पाऊस अपेक्षित आहे. मात्र, ईशान्य भारत, पूर्व भारत, दक्षिण द्वीपकल्प आणि वायव्य भारताच्या काही भागांमध्ये सरासरीपेक्षा कमी पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
- समुद्रातील घटक:
- प्रशांत महासागरातील स्थिती: सध्या प्रशांत महासागरातील पाण्याचे तापमान तटस्थ असून, एल-निनो (El Niño) किंवा ला-निना (La Niña) यापैकी कोणतीही स्थिती सक्रिय नाही. ही तटस्थ स्थिती हिवाळ्यापर्यंत कायम राहण्याची शक्यता आहे.
- इंडियन ओशन डायपोल (IOD): इंडियन ओशन डायपोल देखील सध्या तटस्थ आहे, परंतु मान्सूनच्या शेवटच्या टप्प्यात तो ऋण (निगेटिव्ह) स्थितीत जाण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
जून महिन्यातील पावसाचा आढावा
यावर्षी नैऋत्य मोसमी वाऱ्यांच्या वेगवान प्रवासामुळे जून महिन्यातच मान्सून देशभरात पोहोचला. जूनमध्ये देशात सरासरी १६५.३ मिलिमीटर पाऊस अपेक्षित असतो, परंतु यावर्षी १८० मिलिमीटर पावसाची नोंद झाली आहे, जी सरासरीच्या १०९% आहे.
- सरासरीपेक्षा अधिक पाऊस: गुजरात, राजस्थान, मध्य प्रदेश, झारखंड, पंजाब, हरियाणा, लडाख, हिमाचल प्रदेश आणि उत्तराखंडमध्ये सरासरीपेक्षा जास्त पाऊस झाला.
- सरासरीपेक्षा कमी पाऊस: दिल्ली, बिहार, छत्तीसगड, तेलंगणा, आंध्र प्रदेश, सिक्कीम, आसाम, मेघालय आणि अरुणाचल प्रदेशमध्ये सरासरीपेक्षा कमी पाऊस झाला.
- महाराष्ट्राची स्थिती: महाराष्ट्रासह इतर राज्यांमध्ये सरासरीइतका (१०६%) पाऊस झाल्याची नोंद झाली आहे.
या सर्व पार्श्वभूमीवर, जुलै महिन्यात महाराष्ट्रात सर्वदूर चांगल्या पावसाचे संकेत असून, सरासरीपेक्षा जास्त पर्जन्यमानाची शक्यता हवामान खात्याकडून वर्तविण्यात आल्याने खरीप हंगामातील पेरण्यांना गती मिळेल अशी आशा आहे.
