Land Record: आपल्या दैनंदिन जीवनात आपण ‘रजिस्ट्री’, ‘खरेदीखत’ असे शब्द अनेकदा ऐकतोच. शेतकऱ्यांसाठी त्यांची शेती हा एक महत्त्वाचा भाग आहे, तसेच इतर कोणत्याही व्यक्तीसाठी प्लॉट, दुकान किंवा अशा मालमत्ता खरेदी करणे ही मोठी गुंतवणूक असते. अशा वेळी, मालमत्तेच्या खरेदी-विक्रीची नोंद (Land Record) ज्या ठिकाणी होते, ती ‘रजिस्ट्रार ऑफिसची कॉपी’ किंवा ‘खरेदी खत’ आपल्याला भविष्यात अनेकदा लागत असतं. परंतु, ही कॉपी मिळवणे किंवा ती पाहणे अनेकांना किचकट वाटते.
तुम्हाला माहिती आहे का, की तुम्ही आता घरबसल्या, अगदी तुमच्या मोबाईलवरूनही, जमिनीची रजिस्ट्री किंवा खरेदी खताची कॉपी ऑनलाईन पाहू शकता? यामुळे तुमचा वेळ आणि मेहनत दोन्ही वाचेल.
Land Record
ऑनलाईन खरेदी खत तपासणे का महत्त्वाचे?
सन २००२ पासून पुढे झालेले जमिनीचे आणि प्लॉटचे सर्व खरेदी-विक्री व्यवहार आता ऑनलाईन पाहता येतात. हे व्यवहार महाराष्ट्रातील कोणत्याही जिल्ह्यातील किंवा गावातील असले तरी तुम्ही त्यांची माहिती तपासू शकता.
या ऑनलाईन सुविधेचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे:
- फसवणूक टाळता येते: जर तुम्हाला कोणतीही जमीन, प्लॉट किंवा दुकान खरेदी करायचे असेल, तर तुम्ही पहिल्या मालकाची आणि मालमत्तेची संपूर्ण माहिती ऑनलाईन पाहून खात्री करून घेऊ शकता. यामुळे तुमची संभाव्य फसवणूक टाळता येते.
- पारदर्शकता: मालमत्तेच्या व्यवहारांमध्ये अधिक पारदर्शकता येते.
- सोपे आणि जलद: घरबसल्या काही मिनिटांत आवश्यक ती माहिती उपलब्ध होते.
Land Record
जमिनीचे खरेदी खत/रजिस्ट्री कॉपी ऑनलाईन पाहण्याची सोपी प्रक्रिया
तुमच्या जमिनीचे खरेदी खत किंवा रजिस्ट्री कॉपी ऑनलाईन पाहण्यासाठी खालील सोप्या स्टेप्स फॉलो करा:
१. नोंदणी व मुद्रांक शुल्क विभागाच्या वेबसाईटवर जा
- सर्वप्रथम, तुम्हाला महाराष्ट्र शासनाच्या नोंदणी व मुद्रांक शुल्क विभागाच्या https://igrmaharashtra.gov.in/अधिकृत वेबसाईटवर जायचे आहे. (या लेखात थेट लिंक दिलेली नाही, परंतु तुम्ही Google वर ‘महाराष्ट्र मुद्रांक शुल्क विभाग’ किंवा ‘IGR Maharashtra’ असे शोधून वेबसाईटवर पोहोचू शकता.)
- वेबसाईट ओपन झाल्यावर, तुम्हाला स्क्रीनवर एक पॉप-अप दिसू शकतो, तो प्रथम ‘क्लोज’ (Close) करा.
२. ‘ऑनलाईन सर्विसेस’ निवडा
- पॉप-अप क्लोज केल्यानंतर, वेबसाईटच्या अगदी शेवटच्या भागामध्ये (फुटपार्टमध्ये) जा.
- तेथे तुम्हाला ‘ऑनलाईन सर्विसेस’ असा एक पर्याय दिसेल, त्यावर क्लिक करा.
Land Record
३. ‘ई-सर्च’ पर्याय निवडा
- ‘ऑनलाईन सर्विसेस’ मधील पहिला ऑप्शन ‘ई-सर्च’ (e-Search) यावर क्लिक करा.
- त्यानंतर तुमच्या समोर पुढील पर्याय दिसतील: ‘विषय ओळख’, ‘विनाशुल्क सेवा’, ‘सशुल्क सेवा’, ‘मार्गदर्शन पुस्तिका’, ‘प्रश्न उत्तरे’.
४. ‘विनाशुल्क सेवा’ आणि ‘मिळकत निहाय’ निवडा
- या पर्यायांमधून तुम्हाला ‘विनाशुल्क सेवा’ या ऑप्शनवर क्लिक करायचे आहे.
- पुढे तुम्हाला ‘मिळकत निहाय’ आणि ‘दस्त निहाय’ असे दोन ऑप्शन दिसतील. यापैकी ‘मिळकत निहाय’ या ऑप्शनवर क्लिक करा.
५. क्षेत्राचा प्रकार आणि मिळकत तपशील भरा
- ‘मिळकत निहाय’ ऑप्शनवर क्लिक केल्यानंतर तुम्हाला काही पर्याय दिसतील जसे की: ‘मुंबई’, ‘रेस्ट ऑफ महाराष्ट्र’, ‘अर्बन एरिया इन महाराष्ट्र’.
- तुमची जमीन, प्लॉट किंवा मालमत्ता ज्या भागात येते, त्या संबंधित पर्यायावर क्लिक करा.
- त्यानंतर तुम्हाला ‘मिळकत तपशील’ नावाचा एक फॉर्म दिसेल. त्यामध्ये खालील माहिती भरा:
- तुमचे रजिस्ट्रीचे वर्ष (उदा. २०१०, २०१५)
- जिल्हा निवडा
- तालुका (तहसील) निवडा
- गाव निवडा
६. मालमत्तेचा तपशील आणि कॅप्चा कोड भरा
- वरीलप्रमाणे निवड केल्यानंतर, तुम्हाला मिळकत क्रमांक (Property Number), सर्व्हे नंबर (Survey Number), गट नंबर (Gat Number), प्लॉट नंबर यापैकी उपलब्ध असलेला क्रमांक टाकावा लागेल.
- त्यानंतर दिसणारा ‘कॅप्चा कोड’ दिलेल्या बॉक्समध्ये योग्य प्रकारे टाका.
- कॅप्चा कोड टाकल्यानंतर तुम्हाला खाली तीन बटणे दिसतील: ‘रद्द’, ‘शोध’ आणि ‘सी.ई.आर.एस.’ (CERSAI). यापैकी ‘शोध’ (Search) बटणावर क्लिक करा.
Land Record
७. रजिस्ट्रीची माहिती आणि पीडीएफ कॉपी मिळवा
- ‘शोध’ बटणावर क्लिक केल्यानंतर, त्याच फॉर्मखाली झालेल्या रजिस्ट्रीची माहिती दिसेल.
- या टेबलमध्ये तुम्हाला सर्व तपशील दिसेल, जसे की व्यवहार कोणत्या तारखेला झाला, त्याचा डॉक्युमेंट नंबर काय आहे, विकणारा कोण आहे आणि घेणारा कोण आहे.
- या माहितीची पीडीएफ (PDF) कॉपी हवी असल्यास, शेवटच्या ‘इंडेक्स’ (Index) नावाच्या कॉलममध्ये तुम्हाला एक लिंक किंवा चिन्ह दिसेल, त्यावर क्लिक करा.
- इंडेक्सवर क्लिक केल्यानंतर एक नवीन पीडीएफ फाईल ओपन होईल. हीच तुमची रजिस्ट्री कॉपी किंवा खरेदी खत होय! तुम्ही ती डाउनलोड करून सेव्ह करू शकता किंवा प्रिंट काढू शकता.
Land Record
अशा प्रकारे, तुम्ही घरबसल्या आपल्या जमिनीची किंवा इतर मालमत्तेची खरेदी खताची/रजिस्ट्रीची कॉपी अगदी सोप्या पद्धतीने ऑनलाईन पाहू शकता. ही माहिती तुम्हाला कशी वाटली, हे आम्हाला कमेंटमध्ये नक्की कळवा.