राज्यातील आणि देशभरातील रेशनकार्डधारकांसाठी एक अत्यंत महत्त्वपूर्ण आणि आनंदाची बातमी समोर आली आहे! आपल्या सर्वांना माहीत आहे की रेशन कार्ड हे एक महत्त्वाचं ओळखपत्र आहे, जे केवळ धान्यासाठीच नाही, तर अनेक सरकारी योजनांचा लाभ घेण्यासाठीही वापरलं जातं. आता भारतीय सार्वजनिक वितरण प्रणालीमध्ये (PDS) एक क्रांतीकारी बदल घडत आहे, ज्यामुळे रेशन कार्डधारकांना मोठा दिलासा मिळणार आहे.
या बदलामुळे तुम्हाला मोफत धान्य तर मिळणार आहेच, पण त्यासोबतच ₹१००० ची आर्थिक मदत देखील थेट तुमच्या बँक खात्यात जमा होणार आहे! याशिवाय, सर्वात मोठी सोय म्हणजे, रेशन दुकानात जाऊन करावी लागणारी ई-केवायसी प्रक्रिया आता तुम्ही घरबसल्या तुमच्या मोबाईल फोनद्वारे पूर्ण करू शकणार आहात. नेमकं काय आहे ही योजना, कधीपासून सुरू होणार आणि तुम्हाला याचा लाभ कसा मिळेल, याविषयी सविस्तर माहिती जाणून घेऊया.
सध्याच्या ई-केवायसी प्रक्रियेतील अडचणी आणि नवीन उपाय
सध्या सर्व शिधापत्रिका धारकांना त्यांची ई-केवायसी (e-KYC) प्रक्रिया पूर्ण करणं बंधनकारक आहे. यासाठी लाभार्थ्यांना स्वस्त धान्य दुकानांमध्ये जाऊन, तेथील ई-पॉस (e-POS) मशीनद्वारे बायोमेट्रिक (बोटांचे ठसे किंवा डोळ्यांचे स्कॅनिंग) पद्धतीने ई-केवायसी करावी लागते. मात्र, यामध्ये अनेकदा तांत्रिक अडचणी येतात. विशेषतः लहान मुले, वयोवृद्ध व्यक्ती, किंवा शेतात, कारखान्यात काम करणाऱ्या मजुरांचे बोटांचे ठसे स्पष्ट न येणं, डोळ्यांच्या स्कॅनिंगमध्ये समस्या येणं अशा अनेक अडचणींमुळे ही प्रक्रिया किचकट ठरते.
या सर्व समस्यांवर उपाय म्हणून, सरकारने ‘मेरा ई-केवायसी’ (Mera E-KYC) नावाचे एक अत्याधुनिक मोबाइल ॲप्लिकेशन विकसित केले आहे. राज्य सरकारने राष्ट्रीय माहिती केंद्र (NIC) च्या सहकार्याने हे ॲप तयार केले आहे, ज्यामुळे लाभार्थी आता काही मिनिटांत घरबसल्या आपली ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करू शकतात.
रेशनकार्डधारकांसाठी दोन मोठ्या आनंदाच्या बातम्या!
या नवीन व्यवस्थेसोबतच, रेशनकार्डधारकांसाठी दोन मोठ्या योजना सुरू होत आहेत:
- ₹१००० ची आर्थिक मदत:
- सरकारच्या नवीन योजनेनुसार, प्रत्येक रेशन कार्डधारक कुटुंबाला दर महिन्याला ₹१००० आर्थिक मदत दिली जाणार आहे.
- ही मदत थेट लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात (Direct Benefit Transfer – DBT) जमा केली जाईल, ज्यामुळे पैशांचा गैरवापर टाळता येईल आणि गरजू कुटुंबांना त्यांच्या दैनंदिन गरजांसाठी थेट आर्थिक आधार मिळेल.
- मोफत धान्य योजना:
- केंद्र सरकारने गरीब आणि गरजू नागरिकांसाठी मोफत धान्य योजना सुरू केली आहे.
- या योजनेअंतर्गत प्रत्येक पात्र व्यक्तीला दर महिन्याला ५ किलो अन्नधान्य मोफत मिळणार आहे.
- यामध्ये गहू, तांदूळ, डाळ आणि साखर यांचा समावेश असेल. यामुळे गरीब कुटुंबांवरील आर्थिक भार कमी होणार असून, त्यांना पौष्टिक आहार घेण्यास मदत होईल.
‘मेरा ई-केवायसी’ ॲप कसे वापरावे? (स्टेप-बाय-स्टेप प्रक्रिया)
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.nic.facialauth
हे नवीन तंत्रज्ञान विशेषतः अंत्योदय (Antyodaya) आणि प्राधान्य कुटुंब (Priority Household) या दोन्ही श्रेणीतील लाभार्थ्यांसाठी उपलब्ध करण्यात आले आहे.
ॲप डाउनलोड आणि तांत्रिक आवश्यकता:
- ई-केवायसी प्रक्रिया सुरू करण्यासाठी तुम्हाला दोन ॲप्लिकेशन्स डाउनलोड करावी लागतील:
- ‘Mera E-KYC Mobile App’ (Google Play Store वर उपलब्ध)
- ‘Aadhaar Face RD Service App’ (हे ॲप देखील Google Play Store वर मिळेल)
- दोन्ही ॲप्स डाउनलोड करून इन्स्टॉल केल्यानंतर, आवश्यक परवानग्या (उदा. कॅमेरा, मायक्रोफोन, स्टोरेज) द्याव्या लागतात.
- यासाठी Android आधारित स्मार्टफोन आणि स्थिर इंटरनेट कनेक्शन असणं आवश्यक आहे.
ई-केवायसी करण्याची प्रक्रिया:
- पहिला चरण: मूलभूत माहिती
- ‘Mera E-KYC’ ॲप उघडल्यानंतर, सर्वप्रथम राज्याची निवड करावी लागेल. महाराष्ट्र राज्यातील लाभार्थ्यांनी ‘महाराष्ट्र’ पर्याय निवडावा.
- त्यानंतर तुमचा आधार क्रमांक टाका.
- आधार क्रमांक टाकल्यानंतर तुमच्या नोंदणीकृत मोबाइल नंबरवर OTP (One Time Password) येईल, तो ॲपमध्ये टाका.
- दुसरा चरण: सुरक्षा सत्यापन
- OTP सत्यापनानंतर स्क्रीनवर एक कॅप्चा कोड दिसेल. हा कोड अचूकपणे टाकावा लागतो. हे सुरक्षा उपाय अनधिकृत वापर टाळण्यासाठी आहेत.
- तिसरा चरण: चेहऱ्याद्वारे ओळख (Face Recognition)
- हा सर्वात महत्त्वाचा टप्पा आहे. स्वतःची ई-केवायसी करत असल्यास, मोबाइलचा पुढील कॅमेरा (Front Camera) वापरावा.
- ॲप स्क्रीनवर दिलेल्या सूचनांनुसार आपला चेहरा योग्य स्थितीत ठेवावा. काही वेळा डोळ्यांची उघडझाप करण्यास सांगितले जाते.
- जर तुम्ही दुसऱ्या व्यक्तीची ई-केवायसी करत असाल, तर मोबाइलचा मागील कॅमेरा (Rear Camera) वापरा.
- चेहऱ्याच्या ओळखीचे फायदे: पारंपरिक बायोमेट्रिक पद्धतीत येणाऱ्या अडचणी (उदा. बोटांचे ठसे स्पष्ट नसणे) आता चेहऱ्याच्या ओळखीमुळे दूर होतील.
- सत्यापन आणि पूर्णता:
- चेहऱ्याची ओळख यशस्वीरित्या पूर्ण झाल्यानंतर, लाभार्थ्याची संपूर्ण माहिती स्वस्त धान्य दुकानाच्या ई-पॉस सिस्टीममध्ये अपडेट होते.
- प्रक्रिया यशस्वी झाली आहे की नाही हे तपासण्यासाठी ॲपमध्ये ‘E-KYC Status’ पर्याय उपलब्ध आहे. जर स्टेटस ‘Y’ दिसत असेल, तर प्रक्रिया पूर्ण झाली आहे असे समजावे.
डिजिटल सुरक्षा आणि सामाजिक परिणाम
या संपूर्ण प्रक्रियेत अत्यंत उच्च दर्जाचे सुरक्षा उपाय योजण्यात आले आहेत. आधार-आधारित सत्यापन, OTP पडताळणी, कॅप्चा कोड आणि चेहऱ्याची ओळख या सर्व स्तरांवर तुमची वैयक्तिक डेटाची सुरक्षा सुनिश्चित केली आहे.
या नवीन व्यवस्थेमुळे समाजातील अनेक वर्गांना, विशेषतः वयोवृद्ध व्यक्ती, दिव्यांग व्यक्ती, गर्भवती महिला आणि लहान मुलांसह कुटुंबे यांना आता रेशन दुकानांमध्ये रांगेत उभे राहण्याची गरज नाही. तसेच, कामावर जाणाऱ्या व्यक्तींसाठी देखील ही सुविधा वेळेची बचत करणारी आहे. ‘डिजिटल इंडिया’ मोहिमेच्या दिशेने हे एक महत्त्वाचे पाऊल आहे.
‘मेरा ई-केवायसी’ ॲपचा परिचय हा सार्वजनिक वितरण प्रणालीतील एक ऐतिहासिक बदल आहे. या सुविधेमुळे लाखो कुटुंबांना सोयीस्कर, जलद आणि सुरक्षित सेवा मिळणार आहे. तंत्रज्ञानाचा योग्य वापर करून नागरिकांच्या सुविधेसाठी घेतलेला हा उपक्रम खरोखरच कौतुकास्पद आहे.
सर्व पात्र लाभार्थ्यांनी या सुविधेचा लाभ घेऊन आपली ई-केवायसी प्रक्रिया लवकरात लवकर पूर्ण करावी, जेणेकरून तुम्हाला मोफत धान्य आणि आर्थिक मदतीचा लाभ मिळू शकेल.
आमच्या लेटेस्ट अपडेट्ससाठी त्वरित व्हॉट्सॲप किंवा टेलिग्राम ग्रुप जॉईन करा!
