राज्यातील महिलांसाठी एक अत्यंत आनंदाची बातमी समोर येत आहे! आता तुम्हाला फक्त ३०० रुपयांना गॅस सिलेंडर मिळू शकतो. ऐकून आश्चर्य वाटले ना? होय, हे खरं आहे. केंद्र सरकारच्या एका विशेष योजनेमुळे हे शक्य होणार आहे. कोणत्या महिलांना हा लाभ मिळेल, त्यासाठी काय करावे लागेल, अर्ज कसा करायचा आणि कोणती कागदपत्रे लागतील, याविषयीची संपूर्ण माहिती आपण या लेखात पाहणार आहोत.
प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजनेची सविस्तर माहिती, पात्रता आणि अर्ज करण्याची प्रक्रिया
स्वच्छ इंधनाचा आधार: प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजना
पूर्वी गावाकडच्या घरांमध्ये मातीच्या चुलीवर जेवण बनवलं जायचं. यामुळे धुरामुळे डोळ्यांना जळजळ आणि श्वास घ्यायला त्रास व्हायचा, ज्यामुळे महिलांच्या आरोग्यावर गंभीर परिणाम होत होता. पण आता काळ बदलला आहे! गावं-खेड्यांपासून शहरांपर्यंत गॅस चूल आणि सिलेंडरचा वापर मोठ्या प्रमाणात वाढला आहे. यामुळे जेवण बनवणं सोपं आणि जलद झालं आहे.
मात्र, गेल्या काही वर्षांपासून सिलेंडरच्या वाढत्या किमतींमुळे सामान्य माणसाचं बजेट कोलमडतं. अशा परिस्थितीत, केंद्र सरकारची प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजना गरीब महिलांसाठी एक मोठा आधार बनली आहे. या योजनेअंतर्गत १४.२ किलोचा सिलेंडर ३०० रुपयांनी स्वस्त मिळतो. हा लाभ कोणाला मिळू शकतो आणि अर्ज कसा करायचा, चला याची सविस्तर माहिती घेऊया.
उज्ज्वला योजना म्हणजे काय?
केंद्र सरकारने १ मे २०१६ रोजी उत्तर प्रदेशातील बलिया येथून प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजना (PMUY) सुरू केली. ही योजना प्रामुख्याने गरीब आणि ग्रामीण कुटुंबांना स्वच्छ इंधन म्हणजेच एलपीजी (LPG) गॅस पुरवण्यासाठी आहे. लाकडं, कोळसा किंवा शेणाच्या गोवऱ्या यांसारख्या पारंपरिक आणि आरोग्यास हानिकारक इंधनाचा वापर कमी करून, पर्यावरण आणि विशेषतः महिलांचं आरोग्य सुधारणं हा यामागचा मुख्य उद्देश आहे. या योजनेमध्ये गरीब कुटुंबातील महिलांना मोफत गॅस कनेक्शन (निशुल्क एलपीजी जोडणी) आणि नंतर स्वस्त दरात गॅस सिलेंडर मिळतो. आतापर्यंत १० कोटींहून अधिक कुटुंबांना या योजनेचा लाभ मिळाला आहे.
३०० रुपये स्वस्त सिलेंडर कसं मिळतं?
उज्ज्वला योजनेअंतर्गत १४.२ किलोच्या सिलेंडरवर ३०० रुपयांची थेट सबसिडी (अनुदान) मिळते. ही सबसिडीची रक्कम थेट लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात जमा होते. उदाहरणार्थ, जर मुंबईत सध्या या सिलेंडरची किंमत ८५२ रुपये असेल, तर उज्ज्वला योजनेच्या लाभार्थ्यांना हाच सिलेंडर ५५२ रुपयांना मिळतो (८५२ – ३०० = ५५२). ही सबसिडी वर्षातून १२ सिलेंडर रिफिलसाठी (पुन्हा भरण्यासाठी) मिळते. यामुळे गरीब कुटुंबांना मोठा आर्थिक दिलासा मिळतो. केंद्र सरकारने ही सबसिडी ३१ मार्च २०२५ पर्यंत वाढवली आहे.
कोण घेऊ शकतं या योजनेचा लाभ?
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील प्रमुख पात्रता निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- अर्जदार ही भारतीय नागरिक असलेली महिला असावी.
- तिचं वय १८ वर्षांपेक्षा जास्त असावं.
- तिचं नाव दारिद्र्यरेषेखालील (BPL) कुटुंबांच्या यादीत असावं.
- तिच्या घरात आधीपासून कोणत्याही तेल कंपनीचं गॅस कनेक्शन नसावं.
- या कुटुंबांना प्राधान्य: अनुसूचित जाती (SC), अनुसूचित जमाती (ST), अति मागासवर्ग (OBC), अंत्योदय अन्न योजना (AAY) लाभार्थी, प्रधानमंत्री आवास योजनेचे लाभार्थी, वनवासी किंवा SECC (Socio-Economic Caste Census) यादीतील कुटुंबातील महिलांना या योजनेत प्राधान्य मिळतं. महत्त्वाचं: प्रवासी मजुरांनाही या योजनेचा लाभ मिळू शकतो. त्यांच्यासाठी स्वयं-घोषणापत्र (Self-declaration) दाखल करून अर्ज करता येतो.
अर्जासाठी लागणारी आवश्यक कागदपत्रं
अर्ज करताना खालील कागदपत्रे तयार ठेवा:
आधार कार्ड (अनिवार्य)
बीपीएल रेशन कार्ड किंवा दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबाच्या यादीतील नाव सिद्ध करणारे कागदपत्र.
बँक खात्याचा तपशील (पासबुकच्या पहिल्या पानाची प्रत, जे आधार कार्डशी जोडलेले असावे, जेणेकरून सबसिडीची रक्कम थेट खात्यात जमा होईल).
निवासाचा पुरावा (उदा. वीज बिल, पाणी बिल, पत्त्याचा दाखला).
पासपोर्ट आकाराचा फोटो.
वयाचा पुरावा (उदा. जन्माचा दाखला, शाळा सोडल्याचा दाखला – आवश्यक असल्यास).
जातीचा दाखला (लागू असल्यास, प्राधान्य गटासाठी).
उज्ज्वला योजनेसाठी अर्ज प्रक्रिया
तुम्ही ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन पद्धतीने अर्ज करू शकता:
१. ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया:
उज्ज्वला योजनेच्या अधिकृत वेबसाइट www.pmuy.gov.in वर जा.
मुख्य पेजवर “Apply for New Ujjwala 2.0 Connection” या पर्यायावर क्लिक करा.
- तुमची पसंतीची गॅस एजन्सी निवडा – इंडेन (Indane), भारत पेट्रोलियम (Bharat Petroleum) किंवा एचपी गॅस (HP Gas).
- ऑनलाइन फॉर्म भरा. यामध्ये तुमची वैयक्तिक माहिती, आवश्यक कागदपत्रांचा तपशील आणि बँक खात्याची माहिती अचूक भरा.
- फॉर्म भरल्यानंतर तो सबमिट करा आणि त्याची प्रिंटआउट (छापील प्रत) घ्या.
- हा प्रिंटआउट केलेला फॉर्म आणि आवश्यक कागदपत्रं घेऊन तुमच्या जवळच्या गॅस एजन्सीमध्ये जमा करा.
- कागदपत्रांच्या सत्यापनानंतर साधारणतः १०-१५ दिवसांत तुम्हाला गॅस कनेक्शन मिळेल.
२. ऑफलाइन अर्ज प्रक्रिया:
- तुमच्या जवळच्या अधिकृत गॅस वितरकाकडे (Gas Distributor) जा.
- तिथून उज्ज्वला योजनेचा अर्जाचा फॉर्म घ्या.
- फॉर्ममध्ये विचारलेली सर्व माहिती भरा आणि आवश्यक कागदपत्रं जोडा.
- हा भरलेला फॉर्म आणि कागदपत्रं गॅस एजन्सीमध्ये जमा करा.
- सत्यापनानंतर तुम्हाला मोफत गॅस कनेक्शन, पहिलं रिफिल आणि गॅस चूल मिळेल
अशाप्रकारे, प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजना गरीब कुटुंबांना स्वच्छ इंधनाचा लाभ देऊन त्यांचे जीवनमान सुधारण्यास मदत करत आहे. जर तुम्ही या योजनेसाठी पात्र असाल, तर लवकरात लवकर अर्ज करा आणि ३०० रुपयांनी स्वस्त गॅस सिलेंडर मिळवण्याचा लाभ घ्या.
अशाच लेटेस्ट अपडेट्ससाठी आमच्या व्हॉट्सअॅप आणि टेलिग्राम ग्रुपमध्ये सामील व्हा. तसेच, पहिली ते दहावीच्या ऑनलाइन कोचिंग क्लासेससाठी ‘नाना फाउंडेशन ॲप’ प्ले स्टोरवरून डाउनलोड करू शकता.
